Hasan Doğan Yılmaz ile “Dışarısı İçeride” sergisi üzerine
Geçen hafta Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde bizlerle buluşan Dışarısı İçeride sergisini Turan Erol Sanat Atölyesi Yürütücüsü Hasan Doğan Yılmaz ile konuştuk. Çoğunlukla dış mekanda görmeye alışkın olduğumuz grafiti ve duvar resimlerinin ya da genel adıyla sokak sanatının içeriye taşınmasıyla ortaya çıkan bu renkli sergiye hepiniz davetlisiniz!
Merhabalar, biraz beklendik bir giriş olacak ama öncelikle sizi tanıyarak başlayalım.
Merhaba ben Hasan Doğan Yılmaz. 2007’de Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü’ne girdim ve aynı bölümde yüksek lisansımı tamamladım. Yıllarca güzel sanatlar fakültelerine öğrenci hazırladım. Birçok karma sergi, projede yer aldım ve bir solo sergi düzenledim. Bilim Üniversitesi’nde temel sanat eğitimi derslerine giriyorum ve Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi Turan Erol Sanat Atölyesi’nin yürütücüsüyüm. Ankara’da kendi özel atölyemde de çalışmalarıma devam ediyorum.
Röportajımızın ana sebebi olan serginiz veya projeniz de diyebilirim sanırım, Dışarısı İçeride hakkında konuşmaya geçmek isterim. Nedir dışarıdan içeriye aldığınız?
Sokakta resim yapan binlerce sanatçı var ve Ankara bu konuda çok iyi durumda, kaynayan bir kazan gibi. Kamusal alana izinsiz resim yapmak yasak, bu yasağa rağmen sanatçılar asla vazgeçmediler sokaktan. Sadece sokakta resim yapmak değil; sokak, sanatçıların atölyesi. Biz de atölyesinde yani sokakta resim yapan sanatçıları açık çağrıyla Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’ne davet ettik. Atölyesinde, yani sokakta çalışan sanatçılardan karma sergi açma fikri, serginin isminin temeli oldu: “Dışarısı İçeride”.
Hem kendi deneyimlerinden hem de geri dönüşlerden anladığım kadarıyla Ankara için çok da alışık olduğumuz bir tarz değil bu tür bir sergi ve sergileme. Biraz daha detaylandırmak gerekirse, nasıl karar verdiniz? İlham aldığınız bir örnek var mıdır?
Biraz önce de bahsettiğim gibi, Ankara’da çok fazla sokak sanatçısının olduğunu biliyoruz. Bu sanat inisiyatiflerinden birinde, sanatçı olarak sokakta çok fazla iş yaptık; onun için de sokağa çok hakimdik. İlhamı sokak sanatçılarının işlerinden aldık. Ayrıca geçtiğimiz yıllarda sokak sanatçıları ile mural çalışmaları gerçekleştiren Çankaya Belediyesi, sanatçılarla olan bağının iç mekanda da devamlılığını önemsiyor. Zira özellikle genç sanatçılar ve yeni mezun sanatçılar ile sezon boyunca birçok proje de gerçekleştiriyor. Turan Erol Sanat Atölyesi’nde birçok sanatçı yetişirken, galerilerde sanatçıların kendilerine bir temsil alanı sağlanıyor. Bu da sınava girecek öğrenciler için verimli bir motivasyon alanı anlamına geliyor.
Genel bir kanı olarak, grafiti ve duvar resmi sokak sanatı olarak görülüyor ve sanatçıları da daha çok tanınmamayı/gizli kalmayı tercih ediyor gibi. Peki, bu algı(lar) doğru mudur ve neden böyle?
Grafiti ve duvar resmi tabii ki sanat eseri olarak görülebilir; sokak sanatı da sanatın kollarından biri. Sanatçıların gizli kalmasının birçok sebebi var. İlk sebeplerden biri, sokağa izinsiz resim yapmanın suç olması. İkinci sebebi ise düşünce özgürlüğünü daha rahat ifade edebilmek için kendi isimlerinin yerine yeni bir mahlas yaratmaları. Böyle birçok sebep sıralayabiliriz.
Dışarısı İçeride paydaşları hakkında biraz daha bilgi almak isterim. Tüm bu bahsettiklerinizi kimlerle ve nasıl bir çerçevede gerçekleştirdiniz? Yola çıkarken destekçilerin ve katılımcıların ilgisi/heyecanı nasıldı?
Birçok sokak sanatçısıyla ve Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Merkezi Turan Erol Sanat Atölyesi öğrencileriyle beraber yaptık. Açık çağrımıza sanatçılarının hepsi keyifle geri dönüş yaptı. Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen’in sağladığı destek ve gençlerin yaratıcılığına ve özgür düşüncelerine inancı, bu etkinliği yapmamıza önayak oldu. Elliden fazla sanatçı ve sanatçı adayıyla yan yana duvar boyamak hem usta-çırak ilişkisini güçlendirdi, hem de sırt sırta çalışarak birbirimizden güç aldık.
Son birkaç yılda Ankara’da ve Türkiye’nin farklı şehirlerinde eskisinden daha sık görüp duyduğumuz duvar resimleri ve grafitilerin başkentteki varlığı ne durumdadır peki? Yaygınlaşması hedefleniyor mu? Bunun için ne(ler) gerekli?
Pandemi bu süreci biraz yavaşlattı ama pandemiden hemen sonra sokaklar yine atölyeye dönmeye başladı. Önceleri daha fazla sokak grubu vardı Ankara’da, şu anda daha bireysel ilerliyor sanatçılar. Çankaya Belediyesi sokak sanatını oldukça önemsiyor. Çankaya Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü ekibi Ankara’dan birçok sokak sanatçısıyla dirsek temasında. Daha çok sergi ve proje için kolları sıvamış durumdalar. Çankaya Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü ekibi olarak akademi başta olmak üzere birçok kültür sanat mekanı, derneği ve inisiyatifi ile bağımız bulunuyor. Sezon boyunca birçok etkinliği bünyemizde hayata geçirmekteyiz.
Serginizin bitimine biraz daha var ancak şu ana kadar olan ilgi sizce nasıl? Çokça gördüğüm serginin süresinin uzatılması talepleri haricinde, ne tür geri dönüşler alıyorsunuz?
Sergi oldukça dikkat çekti, Ankara’dan hatta il dışından izleyicileri ağırladık. Herkes heyecanla sergiyi gezdi, kendinden bir şeyler buldu. Serginin süresini elimizden geldiğince uzatmaya çalıştık. Ziyaretçiler eşiyle dostuyla tekrar tekrar izlemeye geldiler sergiyi. Herkesin sokağında gördükleri sanatçıları burada Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde bir arada görmenin harika bir deneyim olduğuna dair geri dönüşler aldık. Önümüzdeki yıllarda sadece yaz döneminde değil, yıl içerisinde de yapılması yönünde talepler alıyoruz.
Son olarak merakla sormak isterim: Bizleri ileride gerek içeride gerek dışarıda benzer proje ve etkinlikler bekliyor mu?
Dışarısı İçeride sergisini bir başlangıç olarak görüyoruz. Daha kapsamlı ve daha büyük etkinliklere, sergilere ve projelere başlamak için hazırlıklarımızı yapıyoruz. Hem kültür sanat merkezleri ile hem de alanında bir ilk olarak güzel sanatlara hazırlık dersleri verdiğimiz Turan Erol Sanat Atölyesi ile yolumuza devam edeceğiz. Bu yolu hep açık tutan Çankaya Belediye Başkanı Sayın Alper Taşdelen’e teşekkür ederiz.
Röportajımıza vakit ayırdığınız için teşekkür ederim.
Rica ederim, Çankaya Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü ekibi adına ilginiz için teşekkür ederiz.
