Ankara’nın Cer’i ve Su Perileri
İtiraf etmeliyim ki Cermodern ismini ilk gördüğümde acaba “ser” mi “cer” mi şeklinde okuyoruz diye düşünmeden edememiştim. Arkadaş gruplarında doğru telaffuzunu öğrenmek için ismini asla söylemeden “Hani Sıhhiye’de bir sanat galerisi var ya, Gençlik Parkı’na yakın” şeklinde tarif ettiğim zamanlar olmadı değil. Tabii sonradan birkaç kişiden aynı şekilde duyduğum için, doğruluğuna kanaat getirip ben de “cermodern” diye okumaya başladım. Ancak hiçbir zaman bu ismin ne demek olduğunu sorgulamadım.
Gorsel protamuhendislik.com adresinden alinmistir.
Yolu Cermodern’e düşmüş herkes, Cermodern’in geniş bahçesinden yürüyerek U şeklindeki binasına doğru geçerken bahçesindeki mavili beyazlı lokomotifi mutlaka görmüştür. Biraz utanarak söylüyorum ki, ilk zamanlarda bu lokomotifin sadece görsellik katmak için koyulmuş olduğunu düşünmüştüm. Tabii Cermodern isminin nereden geldiğini öğrenince parçalar birleşmiş ve yerine oturmuş oldu. Ben de bu lokomotifin orada olma amacının sadece görsellik olmadığını öğrenmiş oldum. Şimdi gelelim Cermodern isminin hikayesine.
Sıhhiye’de bugünkü Cermodern binası bundan uzun yıllar önce, 1926-1927 yıllarında TCDD’nin lokomotif bakımı ve onarımı için inşaa edilmiş. İsmi ise Cer Atölyeleriymiş. Arapça’da aslı “Cerr” olan kelime, çekme, sürükleme anlamlarına gelmekteymiş. Lokomotiflerin içinde de cer motorları bulunmaktaymış. Cer Atölyeleri, Sıhhiye’de 50 yıldan fazla süre hizmet vermiş. Yıllar sonra da restore edilmiş ve 2010 yılında sanat galerisi olarak hizmete açılmış.
Gorsel cermodern.org adresinden alinmistir.
Tabii “cer” kelimesinin bu geçmişini öğrenince, zamanında yaşadığım “Acaba ser mi deniyor?” ikilemi oldukça komik geldi.
Cermodern’in bahçesinde dikkatleri çeken tek şey, Cer Atölyelerinden kalan mavi lokomotif değil aslında. Arka planda Gençlik Parkı’nın dönme dolabı kalacak şekilde şöyle bir baktığınızda, bronz bir heykel göreceksiniz. Su Perileri heykeli, geçmişi taa İtalya’ya uzanan bir heykel.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında İtalya’dan ülkemize getirilen heykele, uzun yıllar boyunca Ankara’nın çeşitli yerleri ev sahipliği yapmış. Ankara’da ilk olarak Hacettepe Parkı’na yerleştirilen heykel, zaman içinde farklı yerlerde bulunduktan sonra, son olarak Tandoğan Meydanı’na getirilmiş. 1992 yılında inşaat sebebiyle geçici olarak kaldırılan heykel, 2010 yılında Cermodern bahçesinde kendine yer bulmuş. Heykelin diğer kardeşi ise bugün Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nin Ulus’taki binasının bahçesinde.
Cermodern isminin ve bahçesini süsleyen lokomotif ile heykelin hikayeleri bu şekildeydi. Bundan sonra yolumuz Cermodern’e düştüğünde, etrafa daha anlamlı bakacağımız aşikar gibi, ne dersiniz?
Su Perileri heykeli fotoğrafları için Işıl Selen’e teşekkürler!
Cer sözcüğünün anlamını ben de merak etmiştim ve yalnız değilmişim bulabildiğim tek sonuç sizin yazınız:) Çok teşekkürler